Gönüllü Anlaşmalar İle Enerji Verimliliğinin Arttırılması Projesi

Şu an buradasınız: Anasayfa \ Uluslararası Projeler \ Enerji Verimliliği Projeleri \ Gönüllü Anlaşmalar İle Enerji Verimliliğinin Arttırılması Projesi
Genel
18/4/2007 tarih ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu 'nun 8 inci maddesi kapsamında, endüstriyel işletmelerde enerji yoğunluğunun azaltılmasını hedefleyen ve aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarının, atıkların ve yüksek verimli kojenerasyon tesislerinin kullanımının özendirilmesini amaçlayan, teşvik edici unsurlara sahip gönüllü anlaşma uygulamaları yer almaktadır.

Herhangi bir endüstriyel işletmesi için 3 yıl içerisinde enerji yoğunluğunu ortalama olarak en az %10 oranında azaltmayı taahhüt ederek Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE) ile gönüllü anlaşma yapmaya hak kazanan ve taahhüdünü yerine getiren gerçek veya tüzel kişilerin ilgili endüstriyel işletmesinin anlaşmanın yapıldığı yıla ait enerji giderinin yüzde yirmisi, 100 bin Türk Lirasını geçmemek üzere EİE bütçesine konulacak ödenek ile karşılanacaktır.

Bu bağlamda, gönüllü anlaşma uygulamalarının ülkemizde hayata geçirilmesi için bu konuda önemli tecrübe sahibi Hollanda'nın ve ilgili kuruluşu SenterNovem'in tecrübelerinden yararlanılmak üzere Hollanda Hükümeti ile ülkemiz arasında ikili işbirliği geliştirilmiştir. Bu çerçevede, EİE koordinatörlüğünde 'Gönüllü Anlaşmalarla Türk Sanayisinde Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi' SenterNovem işbirliği ile Ocak 2008 ayında fiilen başlatılmıştır. İki yıl sürecek olan proje ile Hollanda'da uzun yıllardır başarılı bir şekilde yürütülen uzun dönemli (gönüllü) anlaşma uygulamalarının Türk sanayi sektöründe pilot uygulamalarla yaygınlaştırılması ve bu konuda gerekli alt yapıların kuvvetlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında, Hollanda Hükümeti'nin de teknik desteği ile pilot olarak seçilen endüstriyel işletmelerde çalışmalar yapılacaktır. Bu çerçevede pilot olarak seçilen endüstriyel işletmelerde enerji etüdü, enerji tüketimlerinin değerlendirilmesi ve analizi, enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik planların hazırlanması gibi konularda çalışmalar yapılacaktır.

Projenin yürütülmesinde elde edilen bilgiler ve her türlü gelişmeler internet üzerinden ilgililerin bilgisine sunulmaktadır. Bu bilgiler aşağıda kısaca anlatılmıştır.

Proje Başlatma Toplantısı Sunumları(13 Ocak 2008)
Sunu - 1
Sunu - 2
Sunu - 3
Sunu - 4

Enerji Potansiyel Tarama Eğitimi(20-21 Mayıs 2008)
Program
Sunu - 1
Sunu - 2
Sunu - 3
Sunu - 4
Sunu - 5
Sunu - 6
Çalışma - 1
Çalışma - 2
Manuel

Proje Başlatma Toplantısı
Proje başlatma toplantısı 13 Şubat 2008 tarihinde Ankara İçkale Otel'de geniş bir katılım ile gerçekleştirilmiştir. Toplantıda EİE yetkilileri tarafından Enerji Verimliliği Göstergeleri ve Sanayide Enerji Verimliliği Politikaları konulu bir sunum yapılmıştır.

Söz konusu toplantı kapsamında aşağıdaki hususlar ayrıca değerlendirilmiştir.

- Enerji verimliliğinin çalışmalarında tekstil sektörünün geride kaldığı; enerji tasarruf potansiyelinin yüksek olduğu; bu sektörde doğal gazdan kömüre geçiş sebebiyle CO 2 emisyonlarının artışına sebeb olunduğu ve tekstil sektöründeki endüstriyel işletmelerin projeye yoğun ilgi göstereceği,

- Enerji Verimliliği Kanunu'ndaki Gönüllü Anlaşmalar kapsamındaki teşviklerin çimento sektörü için yeterince cazip olmamakla birlikte motive edici olduğu ve sonuçlarının yayınlanması itibarıyla konuya prestij açısından ve endüstriyel işletmelerin kazancı açısından da bakılması gerektiği; bu sektörün rüzgâr santralları kurmasının ve katı atıkları yakmasının gündemde olduğu ve alternatif yakıtlar konusunda arayışların olduğu; projeye katılım konusunun sektördeki tüm fabrikalara duyurulması gerektiği,

- Projelerin uygulanmasında finansmanın büyük bir sorun olduğu; projenin faydalı olduğuna inanılsa bile bazı işletmelerin yatırıma güçlerinin yetmeyebileceği; düşük faizli kredi gibi mali mekanizmaların çalıştırılması gerektiği; EİE'nin sanayide enerji verimliliği yatırımlarının ortak finansmanı için GEF'e sunduğu projenin bu konuda önemli katkılar sağlayabileceği,

- Enerji tasarrufunun şirketlere çok büyük kazançlar sağlayacağı; büyük şirketler için %3-5 enerji tasarrufunun bile çok büyük parasal tasarruflar anlamına gelebileceği; Gönüllü anlaşma uygulamasına katılımda sadece verilecek teşviği almanın hedeflenmemesi gerektiği,

- Pilot projenin bir ayağının da enerji verimliliği hizmetlerinin yaygınlaşması için önemli bir adım olan Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) şirketleri konusunda kapasite oluşturulması olduğu; Enerji Verimliliği Kanunu'nun yürürlüğe konulmasının hemen ardından böyle bir projenin başlatılmasın çok yararlı olacağı; EVD şirketlerinin projeye katılım konusunda çok istekli oldukları,

- Hollanda'da öncelikle alınacak önlemlere odaklanıldığı; enerji yönetimi sisteminin kurulmasının çok faydalı olduğu; izleme ile ilgili problemlerin yaşandığı; endüstriyel işletmelerin ölçü aleti almalarında zorluklar yaşandığı ve endüstriyel işletmelerin birkaç yıl sonra konuya ilgilerinin azaldığı,

- Toplantıya katılan sektör temsilcilerinin projeyi üyelerine duyurmaları ve bu çalışmada yer almaları belirlenmiştir.

Proje Danışma Komitesi
Proje kapsamında 3 ayda bir toplanmak ve projenin genel durumu ve gelişmeler konusunda değerlendirmeler yapmak üzere Proje Danışma Komitesi(PDK) oluşturulmuştur. 04 Nisan 2008 tarihinde EİE'de yapılan ilk PDK toplantısına EİE, SenterNovem, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) temsilcilerinin yanısıra Hollanda Ekonomi İşleri Bakanlığı'ndan ve Hollanda Büyükelçiliği'nden de yetkili temsilciler katılmışlardır.

Söz konusu toplantıda Proje Uygulama Planı gözden geçirilerek katılımcıların görüş ve önerileri alınmıştır. Ayrıca, EİE tarafından Enerji Verimliliği Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği konusunda bir sunum yapılarak, projede ve sanayide enerji verimliliğinin iyileştirilmesinde Sanayi Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve TOBB'un rollerinin ne olacağı değerlendirilmiştir.

Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketlerinin Seçimleri
Pilot uygulama kapsamında, belirlenen endüstriyel işletmelerde enerji etüdü ve enerji verimliliğini iyileştirme planı hazırlanması çalışmalarını yürütmek üzere projede yer almak isteyen EVD şirketi adayları ile 21–22 Nisan 2008 tarihlerinde EİE'de ön görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Başvuru sahibi 9 EVD şirketi arasından 5 şirket belirlenmiştir.

Pilot Uygulama İçin Endüstriyel İşletme Seçimleri
Genel Müdürlüğümüz tarafından yapılan duyuru çerçevesinde pilot uygulamalara dahil olmak isteyen 210 endüstriyel işletmenin niyet mektubu süresi içinde EİE'ye ulaşmıştır. 18/4/2007 tarih ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu gereğince yıllık toplam enerji tüketimi 1.000 Ton Eşdeğer Petrol (TEP) ve üzeri olan endüstriyel işletmelerle gönüllü anlaşma yapılabileceğinden, ilk aşama olarak, son üç yıla ait enerji tüketimleri dikkate alınmak suretiyle ortalama yıllık toplam enerji tüketimi 1.000 TEP'in üzerinde olan endüstriyel işletmeler belirlenmiş ve bu şekilde belirlenen 126 endüstriyel işletmeden son beş yıla ait enerji yoğunluklarının hesaplanabilmesi için ihtiyaç duyulan ilave bilgiler istenmiştir.

Son beş yıllık ortalama enerji yoğunluğu olarak referans enerji yoğunluğunu (REY) ve taahhüt edilen enerji yoğunluğu azaltma (EYA) oranını dikkate alan bir formüle dayalı olarak (P = 0,6 x REY + 0,4 x EYA) her bir işletme için puan hesabı yapılmış ve endüstriyel işletmeler en yüksek puanlıdan başlamak suretiyle sıralanmıştır. Ayrıca, pilot çalışma sırasında zaman kaybına yol açmayacak güzergahta bulunulması, enerji tasarrufu taraması çalışmalarını yapacak enerji verimliliği danışmanlık şirketi adaylarının tecrübeleri ve projenin bütçe olanakları da dikkate alınarak, süresi içinde ilave bilgilerini gönderen 49 endüstriyel işletme arasından pilot uygulama yapılacak 10 endüstriyel işletme belirlenmiştir. Pilot uygulama kapsamında, belirlenen 10 endüstriyel işletmede enerji etüdü ve enerji verimliliğini iyileştirme planı hazırlanması çalışmaları enerji verimliliği danışmanlık şirketi adayları tarafından EİE ve SenterNovem uzmanlarının da katılımları ile gerçekleştirilmektedir. Bu çerçevede ilk fabrika ziyaretleri belirlenen bir program dahilinde 17 Haziran 2008 ile 11 Temmuz 2008 tarihleri arasında yapılmıştır.

Proje'nin 2009 yılı faaliyetleri ile ilgili olarak 15–16 Ocak 2009 tarihinde Ulusal Enerji Verimliliği Forumunda proje yöneticisi tarafından projenin ilk çıktılarına ilişkin bir sunum yapılmıştır.

Mart ve Mayıs 2009 tarihlerinde Genel Müdürlüğümüz personeline yönelik Hollandalı uzmanlar tarafından “Enerjinin İzlenmesi, İzlemenin Temel Prensipleri ve Enerji Verimliliğine Yönelik Mali Teşvikler” konulu iki eğitim düzenlenmiştir. Mayıs ayında yapılan eğitime Maliye Bakanlığı'ndan da uzmanlar katılmıştır. Buna ilaveten 6–7 Temmuz 2009 tarihlerinde Gönüllü Anlaşmalara başvuran endüstriyel işletmelerin izlenmesi konulu özel bir eğitim verilmiştir.

Proje kapsamında ayrıca Hollandalı uzmanlar tarafından Genel Müdürlüğümüz personeline yönelik olarak 27–28 Ekim 2009 tarihlerinde enerji verimliliği programlarının etkilerinin değerlendirilmesine ve 15–16 Aralık 2009 tarihlerinde ise Gönüllü Anlaşmaları izleme göstergelerine yönelik eğitimler düzenlenmiştir.

Projenin Pilot uygulamalarında yer alan 10 endüstriyel işletmeden 9'u Enerji Verimliliği Kanunu ve ilgili Yönetmeliği gereği 2009 yılında başlatılan gönüllü anlaşma uygulamalarına başvurmuş olup 5 endüstriyel işletme ile sözleşme imzalanmıştır.

Proje Danışma Komitesi 14 Ocak 2009 5 Haziran 2009 ve Eylül 2009 olmak üzere 2009 yılı içinde üç defa toplantı yapmıştır. 21 Ocak 2010 tarihinde projenin son PAC toplantısı gerçekleştirilmiş olup proje faaliyetleri tamamlanmıştır.

Gönüllü Anlaşma Yapılması
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulması öngörülen yönetmelik (Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına İlişkin Yönetmelik) Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmeliğin altıncı bölümünde başvuru usûl ve esasları belirtilmiştir. Gönüllü Anlaşma Desteklerine 2009 yılında başlanmış olup Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu kararına göre 11 adet işletme ile gönüllü anlaşma imzalanmıştır. Gönüllü Anlaşma ile ilgili her yıl Ocak ayında başvurular alınmaktadır.

Sayfa Başına Dön | Anasayfa